Populisme is een politieke stroming die probeert een beroep te doen op de belangen en zorgen van gewone mensen, vaak door zichzelf voor te stellen als een voorvechter van de 'gewone man' tegen een vermeende elite of gevestigde orde. Populistische bewegingen en leiders framen politiek meestal als een strijd tussen het 'pure volk' en een corrupte, egoïstische elite. Populisten beweren vaak de ware wil van het volk te vertegenwoordigen en bekritiseren traditionele politieke instellingen en processen.
Populistische bewegingen ontstaan als grote groepen mensen in de samenleving zich machteloos en ongehoord voelen.
Het populisme kenmerkt zich door een:
- Anti-establishment houding - Populistische bewegingen positioneren zichzelf vaak als buitenstaanders die vechten tegen een corrupt of ineffectief politiek establishment.
- Vereenvoudiging van problemen - Populistische leiders hebben de neiging om complexe politieke kwesties te vereenvoudigen en ze op een manier te presenteren die weerklank vindt bij een breed publiek. Dit kan gepaard gaan met het framen van problemen als de schuld van een specifieke groep of instelling.
- Een beroep doen op emoties - Populisten gebruiken vaak emotionele retoriek om aansluiting te vinden bij hun achterban, door in te spelen op gevoelens van woede, wrok of angst. Dit emotionele beroep kan krachtiger zijn dan een strikt rationele of beleidsmatige aanpak.
- Nationalisme - Veel populistische bewegingen benadrukken een sterk gevoel van nationale identiteit en pleiten vaak voor beleid dat de belangen van de natie boven globale overwegingen stelt.
- Directe communicatie met het volk - Populistische leiders omzeilen vaak de traditionele media en politieke kanalen en gebruiken sociale media en andere directe communicatiemethoden om hun aanhangers te bereiken.
Het is belangrijk op te merken dat populisme zich op verschillende manieren en in verschillende politieke contexten kan manifesteren.
Voorbeeld
- 'Steun voor rechts-populistische partijen is vaak geconcentreerd in regio’s met economische achteruitgang. Die populariteit wordt vaak toegeschreven aan problemen als dakloosheid en criminaliteit. Fetzer et al. tonen aan dat ook mensen in zulke gebieden die niet zelf direct door dakloosheid of criminaliteit worden getroffen vaak rechts-populistische partijen steunen. De auteurs gebruikten data over leegstand in winkelstraten in Engeland en Wales als een zichtbare maatstaf voor economische achteruitgang. Ze vonden met een regressiemodel een significant positief verband tussen leegstandspercentages en steun voor de UK Independence Party. Deze bevindingen suggereren dat veranderingen in de leefomgeving sterk bijdragen aan de groeiende steun voor rechts-populistische partijen.'
Bron: ESB.nu - 18-10-2024.
- "Populisme is een stroming waarbij je de wensdroom van de meerderheid van het volk tot een valse belofte maakt. Dat leidt tot een ochlocratie: een regeringsvorm die zich meer laat leiden door begeerte dan door verstand. Je gaat allemaal mooie dingen beloven – belastingverlaging, afschaffen eigen risico, uit de EU – zonder erbij te vertellen dat dat onbetaalbaar is of ongrondwettelijk, dat echte democratie altijd een beetje uitruilen betekent.”
Bron: NRC, quote uit interview metFerdinand Grapperhaus, hoogleraar Rechtsstaat, Samenleving en Rechtspraktijk - 05-03-2024.
- 'Argentinië heeft gekozen voor een nieuwe president, Javier Milei. Kiezers waren helemaal klaar met de economische ellende. Enorme staatschulden en een inflatie van 143%. ..... Het populistische beleid van de peronisten heeft in de afgelopen decennia diepe wonden achtergelaten, waardoor de financiële problemen groot zijn. .....Toch behoorde Argentinië vroeger tot de rijkste landen ter wereld, net als de Verenigde Staten. ‘Zo rijk als een Argentijn’, luidde ooit een Frans gezegde. Tegenwoordig is het land afgedaald tot nummer 21 op de wereldranglijst. De economie van de VS is nu ruim dertig keer groter. Het verschil is het populisme van de Peron-beweging. Populisme is er vooral goed in de economie op korte termijn te stimuleren door cadeautjes te geven, maar de rekening komt altijd later. Italië in de jaren zeventig en tachtig is daar ook een goed voorbeeld van. Na veertig jaar zit men nog steeds met de schuldenellende......Argentinië leert dus dat populisme op korte termijn een leuk feestje geeft, maar op lange termijn is het een economisch drama. Ik ken geen voorbeelden waar het goed is afgelopen. '
Bron: BNR, column Corné van Zeijl - 24-11-2023.
Engels: populism.
Zie ook: nationalisme, welvaartschauvinisme, framen, nepnieuws, precariaat, werkende armen, the haves and the have nots, Main Street, hardwerkende Nederlander, BV Nederland, koopkracht, bestaanszekerheid, recessie, stagnatie, polycrisis, werkloosheid, stimuleren van de economie, verjubelen, staatsschuld, hyperinflatie, Trumponomics, brexit, nexit. Vergelijk: neoliberalisme, globalisering.
 Tip anderen
|
