Ook: informeel waarde-overdrachtsysteem.
Een traditionele manier van bankieren, afkomstig uit Azië en het Midden-Oosten, zoals langs de zijderoute tussen Azië en Europa.
Bij ondergronds bankieren worden bancaire diensten verleend door personen die hiertoe formeel niet geautoriseerd zijn. De belangrijkste vorm van financiële dienstverlening door ondergrondse bankiers is het overboeken van geld naar begunstigden in andere landen. Maar er bestaan ook andere diensten, zoals het verstrekken van leningen.
Dit systeem van ondergronds bankieren bestond al voor de introductie van ons huidig Westers betaalsysteem. Het is een niet-officiële vorm van bankieren, die eigenlijk altijd een normale vorm van bankieren geweest in landen waarin lange tijd geen effectief werkend officieel bankwezen was gevestigd. Het ondergrondse bankieren overleefde de introductie van de officiële, door de overheid gecontroleerde, bancaire dienstverlening. Dat komt omdat de transactiekosten doorgaans minder hoog zijn en de drempel lager. Bij ondergronds bankieren hoeft de klant zich niet te legitimeren en blijven de transacties buiten de boeken.
Het ondergronds bankieren fungeert tegenwoordig (vooral in Islamitische landen en het Verre Oosten) nog steeds als een mondiaal parallel en informeel verrekeningssysteem. Het systeem is gebaseerd op een uitgebreid netwerk van familie- en andere relaties. Meestal vind er geen geldoverboeking plaats, er wordt gebruik gemaakt van bestaande saldi in het land van uitbetaling.
Het werkt dus vrij informeel. Het systeem is geheel gebaseerd op vertrouwen.
Sinds de 11e september 2001 staat ondergronds bankieren wel sterk in de belangstelling van misdaad- en terrorismebestrijders. Crimineel ondergronds bankieren is een vorm van georganiseerde criminaliteit. Daarbij worden, binnen een netwerk van ondergrondse bankiers en valutabrokers, grote hoeveelheden contant geldverplaatst of omgezet in cryptografisch geld. Dit geld is voornamelijk afkomstig uit drugshandel en wordt gebruikt voor investeringen in vermogen of criminele activiteiten.
Ondergronds bankieren heeft echter lang niet altijd betrekking op het overboeken van misdaadgeld. In veel gevallen werken ondergrondse bankiers voor migranten die hun familieleden in het land van herkomst financieel willen ondersteunen (zie: remittances). Wel is het zo dat het ondergronds bankieren een aantrekkingskracht heeft op illegale geldstromen (bijvoorbeeld witwassen, financiering terrorisme, en dergelijke), omdat ondergrondse bankiers geen melding maken van ongebruikelijke transacties, geen officiële administratie voeren en ook niet onder toezicht van een en staan niet onder toezicht van centrale bank of andere toezichthouders staan.
Ondergronds bankieren staat in diverse landen onder andere namen bekend. Bijvoorbeeld Hawala. Hawala komt uit het Arabisch en betekent 'overdracht'. Andere gelijkaardige benamingen zijn Hundi (Pakistaans voor vertrouwen), alternatieve betalingssystemen, etnisch bankieren, informeel waarde-overdrachtsysteem, fei-chien (Chinees voor 'vliegend geld'), chiao hui, hui kuan, nging sing kek, phoe kuan, padala (Filippijnen).
De systematiek van ondergronds bankieren kan per land ook enigszins afwijken.
Voorbeeld
- 'Een 52-jarige Albanese Griek die eind mei op verzoek van Nederland werd opgepakt in Athene wordt verdacht van grootschalig crimineel ondergronds bankieren. De verdachte stuurde volgens het OM een koeriersnetwerk aan dat voor bijna 500 miljoen euro aan contant geld voor criminelen verplaatste. ........De man kwam in 2022 in beeld ..... nadat uit een onderzoek was gebleken dat zijn criminele organisatie zo’n 500.000.000 euro aan ‘picks’ en ‘kicks’ had verplaatst. Het zou gaan om geldkoeriers die grote sommen contant geld ophaalden (zogenaamde ‘picks’), het geld telden en het geld elders weer afgaven (zogenaamde ‘kicks’). Dit gebeurde op openbare plaatsen in Nederland, en bij de geldoverdrachten werd gebruik gemaakt van voor ondergronds bankieren kenmerkende ‘tokens’ als betalingsbewijs.'
Bron: OM.nl - 09-08-2023.
- 'Miljoenen aan contant geld hoopt zich bij criminelen op door coronacrisis - Criminelen die nog inkomsten hebben, lopen tegen problemen aan bij het witwassen en verplaatsen van geld door de coronacrisis. Veel bedrijven die ze normaal als dekmantel zouden gebruiken, zoals een café, een sportschool of een nagelstudio, zijn namelijk deels of helemaal gesloten. En het ondergronds bankieren is verstoord doordat er veel minder internationaal verkeer is......"Zij [internationale drugsorganisaties, red.] maken gebruik van bankiers voor de onderwereld", zegt Jeroen Poelert, plaatsvervangend hoofd van de landelijke recherche. Die hebben een wereldwijd netwerk waarin ze heel makkelijk internationaal geld kunnen 'overmaken'. "Dat is eigenlijk een eeuwenoud systeem waarin ze op basis van vertrouwen internationaal geld kunnen overboeken", legt Poelert uit. Criminelen misbruiken dat systeem...."Stel dat je in Nederland nu een miljoen euro cash hebt, en je zou dat graag in Brazilië hebben, dan neem je contact op met een ondergrondse bankier hier in Nederland. Je maakt afspraken, je moet flink betalen aan provisie. Maar hij kan er voor zorgen dat er de volgende dag in cash, in lokale valuta of welke valuta je maar wil, in Brazilië wordt uitgekeerd."'
Bron: NOS.nl - 30-05-2020.
Engels: underground banking, alternative banking, parallel banking system, alternative remittance systems (ARS).
Zie ook: onderwereldbank, ongebruikelijke transacties, money transfer, kasmoni, derdenbetaling, hawala, remittances, geldmuilezels, witwassen, antiwitwascel, Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme, Financial Intelligence Unit.
 Tip anderen
|
