Situatie waarin een land, een staat, failliet gaat. Volgens velen kan dit niet, want een staat is soeverein en daarom in beginsel immuun. De recente geschiedenis toont echter aan dat een landenfaillissement helemaal geen uitzondering is. Afgelopen paar decennia zijn maar liefst drie naties failliet verklaard; Rusland (1998), Argentinië (2003) en Zimbabwe (2009 - zie: Zimbabwaanse dollar). Buitenlandse crediteuren kregen in deze gevallen geen geld meer.
Bij een normaal faillissement van een privé persoon of onderneming wordt een curator aangesteld. Die berekent hoeveel schulden en andere verplichtingen er zijn, en rekent uit wat er van waarde in de boedel staat. Op basis daarvan wordt het resterende geld verdeeld. Er zijn preferente crediteuren, die altijd voor gaan, zoals de belastingdienst, de nutsbedrijven (leveranciers van gas, water en licht) of crediteuren die onderpand hebben (de bank, bij een hypotheek). Daarna volgen de concurrente crediteuren: iedereen die óók nog geld tegoed heeft, van leveranciers tot andere schuldeisers. En pas helemaal aan het einde komen de verschaffers van eigen vermogen (zoals aandeelhouders).
Bij een land gaat dat minder makkelijk. Het is niet mogelijk beslag te leggen op de activa van een land, zoals parken, regeringsgebouwen of het spoorwegennet. Binnenvallen met een leger om geld op te eisen kan ook niet. Landen moeten via onderhandeling de oplossing zoeken in een deal, die er meestal op neer komt dat de schulden, of althans een deel daarvan, worden kwijtgescholden (schuldverlichting).
Een land dat in financiële problemen komt heeft net als privé personen en ondernemingen allerlei soorten van verplichtingen, maar de volgorde van crediteuren is schimmiger.
Voorbeeld
- 'In het geval van Griekenland beschouwt het Internationaal Monetair Fonds zichzelf als preferent crediteur. Maar wat daarna komt is een potpourri van belangen: individuele eurolanden, die Athene in 2010 steunden op bilaterale basis, de Europese instellingen zoals het Europees Financieel Stabiliteitsfonds (EFSF) en de Europese Centrale Bank. Daarnaast zijn er nog gewone crediteuren, beleggers in de weinige Griekse staatsobligaties die nog vrij verhandelbaar zijn en leveranciers aan de Griekse overheid.'
Bron: NRC.nl - 29-06-2015.
- 'Gelukkig komen zogenoemde landenfaillissementen zelden voor. Kredietbeoordelaar Fitch telde er 23 sinds begin jaren negentig – verdeeld over veertien landen. Want wie een keer als land bankroet gaat loopt een gerede kans op een tweede of derde. Argentinië heeft er in twee eeuwen geschiedenis al acht achter de rug. Fitch voorspelde deze week dat in 2020 een recordaantal landen op een faillissement afstevent.'
Bron: Volkskrant, column Peter de Waard - 14-05-2020.
- 'En wéér kwam Argentinië eind vorige maand zijn schuldverplichtingen niet na. Het land is daarmee technisch failliet, alweer voor de negende keer in zijn geschiedenis. Hoewel er kans is op een deal met de schuldeisers, komt de rekening mogelijk opnieuw op het bordje van de bevolking.'
Bron: RTLNieuws - 13-06-2020.
Engels: sovereign default.
Zie ook: faillissement, landenrisico, kredietbeoordeling, collectief debiteurenrisico, soeverein risico, sovereign risk, Club van Londen, Club van Parijs, schuldverlichting, moratorium, schuldenruil, kapitaalvlucht, kapitaalrestricties, IOU, devaluatie, loonstop, ruilhandel, noodgeld, financiële stabiliteit, besmetting, spill-over effecten, geiteneconomie.
Tip anderen
|