- Met kleine letter: handelsgeest.
- Met hoofdletter: een economische stroming die is ontstaan in de 17e eeuw (de vroegmoderne tijd), die inhield dat de regering (internationale) handel moest bevorderen als essentieel middel voor het vergaren van welvaart en macht.
De theorie veronderstelde dat het mondiale volume van de internationale handel een gegeven (onveranderlijk) is, een zero sum game: wat de ene partij wint, verliest de andere.
In de praktijk kwam het erop neer dat vooral werd gestreefd naar meer te exporteren dan te importeren (dus een handelsoverschot te creëren), en daardoor de binnenlandse reserves aan edelmetaal te vergroten. De Mercantilisten stonden geen vrijhandel in de moderne zin des woords voor. Met het verschijnsel inflatie werd geen rekening gehouden.
De opkomst van het Mercantilisme was een reactie op een maatschappij die nog alleenheerschappij van de adel kende (feodale hiërarchie), waarin er sprake was van een zeer beperkte economische groei.
In Frankrijk ontwikkelde Jean-Baptiste Colbert - minister van financiën onder Lodewijk XIVe - een vrij specifieke vorm van Mercantilisme, het Colbertisme, een stroming die sterk gericht was op de ontwikkeling van industrie en handel, maar de agrarische activiteiten vrijwel buiten beschouwing liet.
Voorbeeld
- 'Mercantilisme, de oude theorie dat de omvang van de wereldhandel onveranderlijk is en winst van de een ten koste gaat van de ander, lijkt hier de richtlijn. In dat licht lijkt Trump een reïncarnatie van Jean-Baptiste Colbert, de Franse minister van Financiën onder Lodewijk de Veertiende. Trumps ideologie kan evengoed nationaal-kapitalistisch worden genoemd: een hypervrije markt binnen hoge muren – á la China.'
Bron: NRC - 26-01-2017.
- 'Je kon erop wachten: na China, de Mexicanen en Duitse auto’s treft de toorn van Trump nu ook ‘onze’ kazen. De Amerikaanse president dreigt heffingen in te voeren op bijna 10 miljard euro aan exportproducten uit de Europese Unie. ......Daarmee dreigen Gouda en Edam het nieuwste slachtoffer te worden van een in de vergetelheid geraakte economische school: het mercantilisme. Tot in de 18de eeuw was de gangbare opvatting dat handel een bikkelharde strijd was tussen landen. Doel was zoveel mogelijk te exporteren. Hoe groter het handelsoverschot, hoe meer goud er in de schatkist vloeide, hoe krachtiger de staat oorlog kon voeren en haar invloed vergroten. Dat klinkt verdacht veel als Trumps nationaal-economische wereldbeeld.'
Bron: Volkskrant - 10-04-2019.
- Tegenwoordig wordt de term ook misprijzend gebruikt ter aanduiding van diegenen die een beschermende handelspolitiek (protectionisme) voorstaan.
Zie ook: handelspolitiek, welvaart, economische groei, export, handelsoverschot, edelmetalen, goudreserve, staatsinterventie, America First.
 Tip anderen
|
