Ook: bullshit-baan, onzinbaan.
In 2013 lanceerde de antropoloog David Graeber de term bullshit-jobs. Hij stelde dat ongeveer driekwart van al het werk dat in de westerse maatschappij wordt gedaan niets meer is dan zinloze tijdsvulling (bezigheidstherapie), die niets bijdraagt aan een betere wereld. De term wordt ook gebruikt voor banen met een lage arbeidsproductiviteit.
Slechts een kwart van de banen levert producten en diensten waar daadwerkelijk behoefte aan is. Die kunnen, zoals de schoonmakers of treinmachinisten, de maatschappij ontregelen met een staking.
Terwijl in 1930 driekwart van de mensen productief werk verrichtte - het verbouwen van voedsel, het bouwen van woningen, het maken van spullen, het verlenen van medische zorg - was dat in 2017 nog maar een kwart.
Voorbeeld
- 'Sommige onzinbanen, zoals liftbedienden, kunnen worden afgeschaft en zijn dat ook. Maar veel zorgelijker is dat het gros van de bullshit jobs wordt vervuld door mensen met een hogere beroepsopleiding dan wel een universitaire opleiding. Door doctorandussen en meesters in de rechten dus, die niet op basis van hun output, maar op basis van hun vooropleiding worden betaald. Die zich aan het eind van de werkdag afvragen: wat heb ik vandaag eigenlijk gepresteerd?
Er zijn honderdduizenden werknemers die gewoon een paar maanden niet op hun werk hoeven te verschijnen zonder dat iemand er iets van merkt. De economie draait gewoon door. Dat kunnen we niet zeggen van de mensen die het handwerk doen. Als de treinen niet bestuurd worden, rijden er geen treinen. Als het brood niet gebakken wordt, is er geen brood. Zonder de handwerkslieden komt het machtig raderwerk tot stilstand.'
Bron: Telegraaf, column Jaap van Duijn - 07-09-2024.
- 'In het tweede kwartaal waren 1,6 procent meer mensen aan het werk dan een jaar eerder, maar het reële bbp was lager. Met andere woorden, de gemiddelde arbeidsproductiviteit daalt. ...... Er komen steeds meer laagproductieve banen, sommigen spreken van bullshit-banen, en steeds minder hoogproductieve banen. Dat is een groot probleem.'
Bron: BNR, column Han de Jong - 26-08-2023.
- 'Het lijkt of de westerse landen, net als de voormalige communistische staten, banen scheppen om te voorkomen dat mensen gaan niksen. Graeber zag het zelfs als een grote samenzwering. De politieke elite vreest dat ledigheid bij de massa tot moreel verval zal leiden. Daarom worden doelbewust bullshit-jobs gecreëerd. Afgezien van deze samenzweringstheorie kan de grote toename van bullshit-jobs wel een verklaring zijn voor het feit dat de productiviteit in het computertijdperk nauwelijks meer stijgt.'
Bron: Volkskrant - 31-05-2017.
Zie ook: productie, arbeid, productiefactoren, arbeidsproductiviteit, verkapte werkloosheid, werkverschaffing, Wet van Parkinson. Vergelijk: cruciale beroepsgroepen, knelpuntberoep.
 Tip anderen
|
