Met de term Robber Barons wordt een kleine groep machtige Amerikaanse industriëlen eind 19e en begin 20ste eeuw. Zij vergaarden enorme rijkdom en macht door monopolies op te bouwen. De bekendste waren John D. Rockefeller (olie), J.P. Morgan (bankwezen), Andrew Carnegie (staal) en Cornelius Vanderbilt (spoorwegen). Ze werden bekritiseerd om hun meedogenloze zakenpraktijken en politieke invloed; ze financierden campagnes en kochten kranten op. Politici en wetten stonden hen niet in de weg. Dankzij stevig lobbywerk (dat soms overging in corruptie) konden ze ongehinderd hun gang gaan.
Na de inauguratie van president Trump in januari 2025 wordt de term regelmatig uit de kast gehaald om te verwijzen naar de huidige Big Tech-miljardairs, die tegen Trump aanschurken en een sterke invloed op zijn beleid lijken te hebben.
Voorbeeld
- 'De macht van techbedrijven komt voort uit een specifieke ideologie, legt Lokke Moerel, hoogleraar Global ICT Law aan Tilburg University, uit. ‘Ze zijn de volgelingen van Peter Thiel, één van de PayPal-oprichters. Hij verheerlijkt de tijd van 1920, de laatste jaren van de gilded age, waarin een kleine groep mensen bepaalt hoe het moet en de rest niet meedoet.’ Die kleine groep heet ook wel de ‘robber barons’. ... De gelijkenis met de groep techmiljardairs rond Trump is treffend. Ook zij hebben controle over communicatie en informatie, en schurken aan tegen de macht. De Duits-Amerikaanse investeerder Peter Thiel stond samen met onder anderen Musk en David Sacks aan de basis van Paypals succes. Ze zijn al decennia dikke maten van elkaar met sterke financiële en sociale banden. Musk wordt inmiddels ‘de schaduwpresident’ en ‘first buddy’ genoemd, door zijn rol als naaste adviseur van Trump. Sacks is benoemd tot tech-tsaar, wat inhoudt dat hij Trump advies geeft over AI en cryptovaluta. Moerel: ‘Het is een groep rijke mensen die nog rijker willen worden en het voor het zeggen willen hebben.’'
Bron: MT/Sprout - 03-02-2025.
- 'De journalist doopte zijn pen in gif en schreef: „De oude roofridders (robber barons) van de Middeleeuwen die plunderden met zwaard en lans in de hand, waren eerlijker dan de nieuwe aristocratie van zwendelende miljonairs.” Deze zakenlui leken op „haaien en wolven”, vond hij, die „ons uiteindelijk allemaal zullen verslinden”. Over wie gaat de auteur – die schuilging achter het pseudoniem Mr. Hardhack – hier tekeer: Elon Musk, Mark Zuckerberg, Jeff Bezos? Nee. Bovenstaande filippica, afkomstig uit The Atlantic van augustus 1870, is gericht tegen de grote Amerikaanse industriëlen van die tijd – mannen als Andrew Carnegie, J.P. Morgan, John D. Rockefeller en Cornelius Vanderbilt: magnaten die de Amerikaanse maatschappij en politiek meedogenloos hun wil oplegden. Het idee van steenrijke zakenlui als robber barons maakt sindsdien deel uit van het maatschappelijk discours in de Verenigde Staten. Techmiljardairs als Bezos (Amazon), Musk (Tesla, SpaceX, X) en Zuckerberg (Facebook, Instagram, WhatsApp) krijgen door (progressieve) media en politici regelmatig het etiket ‘roofridder’ opgeplakt als aan de kaak wordt gesteld hoe zij hun imperium bestieren en hun politieke invloed vergroten. Dat roept de vraag op hoe de originele robber barons opereerden.'
Bron: NRC - 10-01-2025.
Zie ook: kapitalisme, kapitaal, fortuin, corruptie, roofridders, baron, tycoon, magnaat, grootkapitaal, monopolie, oligarchie. Vergelijk: oligarchie, Big Tech, Silicon Six.
 Tip anderen
|
