Ook: rentemeestermodel, rentmeesterbestuursmodel, rentmeestervennootschapsmodel.
Steward ownership is ondernemingsvorm, een manier om eigendom van een bedrijf vorm te geven, gebaseerd op de principes van rentmeesterschap. Zeggenschap en economisch eigendom worden bij steward-owned-bedrijven van elkaar gescheiden. Zeggenschap komt in handen van zogenaamde stewards, die bij de onderneming betrokken zijn en in het belang van de onderneming besluiten nemen.
De kern van steward ownership is dat een bedrijf ‘van zichzelf’ is en bestaat om zijn missie te dienen.
Veel ondernemingen hebben winstmaximalisatie en de maximalisatie van aandeelhouderswaarde voorop staan. Bij 'steward owned' bedrijven is dat niet het geval. Wat steward owned bedrijven gemeen hebben is dat dergelijke doelstellingen hooguit een middel om een ander hoger, primair doel te bereiken. Dat doel - de missie - staat op de eerste plaats en kan van bedrijf tot bedrijf verschillen. Voorop staat de missie van het bedrijf (ondernemingsdoel), en winst is nodig om die waar te maken (een middel). Winst wordt vooral geherinvesteerd en/of gedoneerd aan een passend doel.
Steward owned bedrijven willen niet overgeleverd zijn aan de grillen van externe partijen met kortetermijnbelangen en belangen die niet stroken met het ondernemingsdoel. De controle over het management, de ondernemingsstrategie en de belangrijkste operationele besluitvorming is aan mensen binnen of nauw geliëerd aan de organisatie. Stemrecht en dividendrecht zijn gescheiden. Zeggenschap is alleen voor degenen met een actieve en verantwoordelijke rol in het bedrijf. Investeerders en aandeelhouders hebben geen inspraak.
Steward owned bedrijven zijn 'van zichzelf'. De bedrijven zijn daarom geheel of grotendeels in handen van een stichting, trust of een club, die verantwoordelijk is voor het vasthouden aan de langetermijndoelstellingen. De mensen die het bedrijf leiden zijn 'stewards', mensen die zich actief dienstbaar opstellen om het ondernemingsdoel te bereiken (dit is zeer ongebruikelijk voor veel bedrijven, waar de controle in handen is van aandeelhouders, waaronder moederbedrijven en private equity-bedrijven). Stewards dragen (tijdelijk) de zorg voor een organisatie. Stewards hebben het formele zeggenschap in handen dat normaal gesproken bij aandeelhouders ligt, maar ontvangen geen van de financiële baten van aandeelhouderschap.
Er zijn overeenkomsten tussen steward owned bedrijven en familiebedrijven: continuïteit staat voorop en de loyaliteit van werknemers is groot. Anders is echter dat het bedrijf bij overlijden van de steward niet naar diens erfgenamen gaat.
Voorbeeld
- 'Een bedrijfsrechtsvorm, gebaseerd op rentmeesterschap, waarin winstrecht en stemrecht uit elkaar zijn gehaald. Beter voor het bewaken van de bedrijfsmissie op de lange termijn, vinden voorstanders. Een focus op winst leidt dan niet af van de kernactiviteiten. ......Bij een gewone bv bepaalt het bestuur de bedrijfsstrategie en het –beleid. De aandeelhouders staan meer op afstand, hebben het uiteindelijke zeggenschap en kunnen bestuurders ontslaan en benoemen. Het rentmeestermodel vervangt de rol van de aandeelhouders door een groep rentmeesters. Investeerders kunnen compensatie krijgen voor hun investering, maar hebben geen stemrecht.'
Bron: FD - 26-03-2024.
- 'De principes van het Steward Ownership, zijn overigens niet nieuw. De Duitse lenzenfabrikant Zeiss bestaat al ruim honderd jaar volgens dit principe, en ook elektronicagigant Bosch maakt al gebruik van dit bedrijfsmodel. En steeds meer bedrijven volgen. De aandacht voor alternatieve eigendomsstructuren groeit de afgelopen jaren, als tegenreactie op het huidige ondernemen, waar voorrang wordt gegeven aan winstmaximalisatie en sociale en ecologische zaken vaak worden verwaarloosd.'
Bron: vpro.nl, Tegenlicht - 03-07-2020.
- 'De constante jacht op economische groei en de hijgerigheid van het aandeelhouderskapitalisme krijgen de laatste jaren groeiende kritiek. .....Het kan ook anders. Een groeiende groep bedrijven experimenteert met nieuwe modellen: weg van hebzucht en kortetermijndenken. Want, zo vinden zij, een bedrijf hoort geen object van speculatie te zijn, maar is er om zijn missie, medewerkers en klanten te dienen – niet voor maximaal economisch gewin. Daarom kiezen ze voor steward ownership.'
Bron: NRC - 02-08-2019.
Zie ook: rentmeester, rentmeesterschap, geduldig kapitaal, zeggenschap, stemrecht, inclusief kapitalisme, balanseconomie. Vergelijk: familiebedrijf, Rijnlands model, stakeholder value benadering, shareholder value benadering, aandeelhouderswaarde, aandeelhoudersactivisme, aandeelhouderskapitalisme, Stewardship Code for Institutional Investors, Certified B Corporation.
 Tip anderen
|
