De termen ‘Mondiale Zuiden’ (Global South) en het ‘Mondiale Noorden’ (Global North) worden gebruikt om landen te groeperen op basis van hun bepalende sociaal-economische en politieke kenmerken.
Volgens United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) omvat het Mondiale Zuiden van de wereld in grote lijnen Afrika, Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, Azië met uitzondering van Israël, Japan en Zuid-Korea, en Oceanië met uitzondering van Australië en Nieuw-Zeeland.
De meeste landen van het zuiden van de wereld worden algemeen geïdentificeerd als landen met een lage levensstandaard, waaronder lagere inkomens, veel armoede, een hoge bevolkingsgroei, ontoereikende huisvesting, beperkte onderwijskansen en een gebrekkige gezondheidszorg. Bovendien worden de steden in deze landen gekenmerkt door hun slechte infrastructuur.
Tegenover het Mondiale Zuiden staat het Mondiale Noorden, dat volgens de UNCTAD bestaat uit Noord-Amerika en Europa, Israël, Japan, Zuid-Korea, Australië en Nieuw-Zeeland.
De twee termen verwijzen dus niet naar het noordelijk halfrond of het zuidelijk halfrond, aangezien veel landen van het zuiden geografisch gezien op het eerste halfrond liggen en een aantal landen van het noorden geografisch gezien op het tweede halfrond.
De term lijkt meer een politieke slogan dan een accurate beschrijving van de wereld te zijn. In die zin lijkt het een eufemisme te zijn geworden ter vervanging van minder acceptabele termen, zoals de ‘Derde Wereld’.
Zowel de Engelse als Nederlandse termen worden door elkaar heen gebruikt.
Voorbeeld
'Waarom een deel van de ‘Global South’ zelf ook wat meer mag doen aan ontwikkelingshulp - ....Volgens plan bezuinigt het aanstaande kabinet structureel 2,4 miljard op ontwikkelingshulp. Slecht idee, al zijn veel landen in het Mondiale Zuiden inmiddels best in staat zelf ook bij te dragen – onbaatzuchtig dan. .... Van de twintig meest welvarende landen in de wereld, gemeten per hoofd van de bevolking en gecorrigeerd voor koopkracht, zijn er volgens het IMF over een paar jaar al negen die tot de Global South behoren (de kleinste dwergstaatjes niet meegerekend). Fun fact, trouwens: het Zuid-Amerikaanse Guyana waar onlangs enorme olie- en gasvoorraden zijn ontdekt, is volgens het IMF in 2029 het rijkste land ter wereld. Tegelijk blijft een groot aantal landen, met name in Afrika, behoorlijk in welvaartsgroei achter. Van geldstromen binnen de Global South is al lang sprake, maar onbaatzuchtig kunnen die vaak niet worden genoemd – voor zover westerse hulp dat trouwens wél was.'
Bron: NRC, column Maarten Schinkel - 06-06-2024.
Engels: Global South.
Zie ook: levensstandaard, armoede, infrastructuur, ontwikkelingsland, opkomende markten.
Tip anderen
|